Vegan beauty for dummies

Ruilde jij je met geplette luizen gekleurde lipstick en dat gezichtsmasker met honing al voor diervriendelijke producten? Vegan beauty is on the rise. Maar hoe zit dat nu juist? En hoe begin je eraan als je de switch wil maken?

(Scroll down for English.)

Voor sommige mensen is het een way of living, voor marketeers is het tegenwoordig een hippe term om (beauty)producten verkocht te krijgen: vegan. Verschillende natuurlijke en (iets) minder natuurlijke cosmeticamerken produceren al jaren uit overtuiging veganistische beauty. Zo gaat het Zweedse haircaremerk Maria Nila, dat sinds eind vorig jaar ook bij Belgische kappers beschikbaar is, uit van de veronderstelling dat “dieren niet misbruikt moeten worden voor de ijdelheid van de mens”. En daarvoor valt wel wat te zeggen.

Nu vegan op alle vlakken stilletjes aan iets minder niche wordt (Albert Heijn en The  Foodmaker spelen bijvoorbeeld in op de vegan consument met een ruimer aanbod volledig plantaardige producten), gaan steeds meer mensen ook op zoek naar vegan alternatieven voor hun cosmeticaproducten. Omdat ze veganistisch willen gaan leven, of omdat ze meer duurzame en natuurlijke producten willen. (Vegan cosmetica is doorsnee ook natuurlijk.) Waarschijnlijk de reden waarom dit jaar steeds meer grote beautymerken op de “trend” inspelen. (De term vegan beauty was ongetwijfeld een topper in Google Search, waarop grote merken zich geregeld baseren om producten te ontwikkelen en lanceren.) Vraag creëert nu eenmaal aanbod.

Zo introduceerde Garnier deze lente vegan multitaskers Hair Food en Skinactive Verfrissende Gel Balsem Aloë Vera. Die eerste gebruik je als conditioner, masker of leave-in verzorging en is voor meer dan 98% natuurlijk. De tweede is 96% natuurlijk en gebruik je als dag- en nachtcrème of in dikke laag als masker. Ook het Botanicals Fresh Care-haarverzorgingsgamma van L’Oréal Paris is vegan. Binnenkort komt L’Oréal Professionnel met zijn eerste vegan, natuurlijke haarkleuring Botanea in ons land en introduceert het ook zijn vegan haarverzorging La Source.

Cruelty-free en vegan 

Vegan is trending in de beautywereld, maar wat maakt een beautyproduct nu vegan? Simpel gesteld is vegan cosmetica diervriendelijke cosmetica. “Ze moet cruelty-free zijn: dat betekent dat ze niet is getest op dieren,” verklaart Jana Broeckx, ondervoorzitter van BE Vegan, de Belgische veganismevereniging, en oprichtster van de webshop Florissana met vegan cosmetica. “Bovendien moeten de ingrediënten vegan zijn. Zo kan bijenwas cruelty-free zijn, maar is ze niet vegan.”

Hoe weet je of je favoriete dagcrème vegan is? Je kan vol goede moed de INCI-lijst op de verpakking van elk cosmeticaproduct checken om na te gaan of er bijenwas, honing, propolis of lanoline (vet uit schapenwol) in zit. Maar het wordt moeilijker als je niet weet dat Colour Index-nummer CI75470 staat voor karmijn, het rode pigment dat je krijgt als je vrouwelijke Cochenilleluizen plet en dat make-upmerken vaak gebruiken om lipsticks te kleuren. En met ingrediënten als glycerine en hyaluronzuur die zowel een plantaardige als dierlijke oorsprong kunnen hebben. “Veel natuurlijke merken vermelden of het ingrediënt plant-derived is of niet.” Anders heb je er het raden naar. “Je kan merken contacteren om te vragen of een bepaald ingrediënt dierlijk is of niet. Sommige antwoorden, andere niet. Natuurlijke cosmeticaproducenten zijn doorsnee open over hun ingrediënten.”

(Verbazingwekkend veel ingrediënten hebben een dierlijke oorsprong. PETA stelde een overzichtelijke lijst samen.)

Gelukkig zijn er ook labels waarop je kan vertrouwen. “Niet alle vegan labels zijn gecontroleerd,” waarschuwt Broeckx. “Maar het label van de Vegan Society, een zonnebloem, kan je vertrouwen, net als het Cruelty Free and Vegan-label met een konijntje.” Ook PETA heeft een betrouwbare vegan cosmetica-lijst (die wel niet altijd even up to date is).

Anderzijds zijn er vegan beautymerken die géén labels op hun producten zetten zoals het Belgische Rainpharma dat sinds het begin vegan skincare produceert, maar daar niet de nadruk op legt. Het merk vindt het simpelweg een evidentie.

Vegan in China 

Je hebt de ingrediëntenlijst grondig gecheckt en bent overtuigd dat er geen dierlijke producten in je lipstick of dagcrème zitten. Dat wil niet per se zeggen dat ze ook cruelty-free zijn. De EU verbood op 11 maart 2013 de verkoop van op dieren geteste cosmetica, maar volgens The Body Shop heeft 80% van alle landen wereldwijd nog geen wetten tegen het testen van cosmetica en ingrediënten op dieren. En daar zit het probleem.

Zo verplicht China, met uitzondering van Hong Kong, dierenproeven op ingevoerde cosmetica. Zogenaamd voor de veiligheid van zijn inwoners. Door die wetgeving kan het dus dat een vegan merk toch op dieren werd getest door de Chinese overheid, hoewel de producten an sich geen dierlijke ingrediënten bevatten en door het merk zelf niet werden getest op dieren. Als een cosmeticamerk in mainland China wordt verkocht, moet er een belletje gaan rinkelen. Ofwel laat het merk zelf dierenproeven doen om te kunnen worden verkocht op de economisch interessante Chinese markt, ofwel laat het land  testen doen.

Vandaar dat een overtuigde veganist problemen heeft met vegan producten van merken als Garnier en Nars en natuurlijke cosmeticamerken die ook in China verkopen. De L’Oréalgroep meldt op zijn website dat hij er met de Chinese autoriteiten en wetenschappers aan werkt om alternatieve testmethodes erkend te laten worden zodat dierentesten definitief kunnen worden geschrapt in het land. Volgens de groep worden “niet-functionele producten” als shampoo, body wash en make-up niet langer op dieren getest in China.

(Geïnteresseerd in het onderwerp? Op deze Nederlandse blog vind je meer info over dierenproeven in China. Net als in deze Engelse post. En je kan hier de Against Animal Testing Petition van The Body Shop tekenen om dierenproeven wereldwijd te laten verbieden.)

Iedereen vegan 

Kunnen natuurlijke skincaremerken die vegan producten maken er zeker van zijn dat hun ingrediënten 100% vrij van dierenleed zijn? Absoluut. Isabel Coppens, medeoprichter van het Belgische natuurlijke skincaremerk Cîme, vertelt: “Wij krijgen voor elk ingrediënt dat we gebruiken een certificaat van de producent dat het organisch is geteeld, niets dierlijks bevat en niet op dieren werd getest. Dat certificaat wordt uitgereikt door een extern controleorgaan. Een groot deel van onze ingrediënten komt bovendien rechtstreeks van onze eigen projecten in Nepal.”

De meeste veganistische cosmetica wordt logischerwijs geproduceerd door natuurlijke cosmeticamerken die op duurzame wijze en met respect voor de natuur werken. “Wij produceren zo ecologisch mogelijk uit overtuiging,” vertelt Coppens. “Enkel in de Himalaya-balsem zit cruelty-free, ecologisch geproduceerde bijenwas omdat we daar niets op tegen hebben. De ontwikkeling van nieuwe producten gebeurt vegan omdat we geen klanten willen uitsluiten. Zo vervingen we in het product dat we momenteel ontwikkelen bijenwas door het plantaardige alternatief candelillawas.”

Maar ook meer traditionele merken zijn vegan. Zo begon make-upmerk Kat von D. van de gelijknamige Amerikaanse tattooartieste met mainstream formules, maar werd eind 2016 helemaal veganistisch. Omdat Kat von D. zelf uit overtuiging vegan was gaan leven. Ze vertelt in een interview aan Byrdie dat de formules van haar bestaande producten vegan maken verrassend makkelijk was. “Er kroop natuurlijk veel tijd, energie en geld in, maar ik denk dat er niet genoeg mensen zijn die proberen. Ik maak het makkelijker voor andere merken om te volgen (en ook vegan te worden), ik hoop dat dat het geval is.”

“We vonden substituten voor karmijnrood en andere dierlijke ingrediënten die eigenlijk beter presteren dan de dierlijke. Ze waren ook goedkoper, wat op zakelijk vlak interessant is. Zo vervingen we karmijn, dat verantwoordelijk is voor heel veel mooie rode en paarse tinten, door bieten en het resultaat was veel beter. (…) Bijenwas vervingen we door een fantastisch synthetisch bestanddeel, afgeleid van zonnebloemen.”

Ook – verrassend misschien – budgetmerk e.l.f. is helemaal vegan en de Britse drogisterijketen Superdrug heeft een eigen vegan skincare- en make-uplabel omdat er zoveel vraag naar was. Urban Decay vermeldt op zijn packaging wanneer een product vegan is en is van plan zijn vegan aanbod uit te breiden. Ook Lush en The Body Shop hebben een ruime selectie vegan producten. The Body Shop blijft wel uit overtuiging met zijn Community Trade-honing en bijenwas werken omdat het op die manier eerlijke handel drijft met leveranciers, maar stapt af van formules met lanoline en shellac, uitgescheiden door het Coccus laca-insect.

Of vegan cosmetica massaal gaat doorbreken valt te betwijfelen. Daarvoor blijft het (nog) te niche. Zo bleek uit een online iVOX-studie in opdracht van Ethisch Vegetarisch Alternatief uit 2016 dat 0,3% van de 1.000 ondervraagde Nederlandstaligen in Vlaanderen en Brussel veganist was. “We krijgen wel eens de vraag of onze producten vegan zijn, maar de vraag of ze op dieren zijn getest is veel groter,” vertelt Coppens.

Dat cruelty-free aspect blijft van groot belang binnen vegan cosmetica, maar geldt ook voor elk in Europa verkocht cosmeticamerk, of het nu natuurlijke producten,  synthetische of een mix van beide verkoopt.

Voor vegans is honing en bijenwas vermijden evident, als gewone consument moet je voor jezelf uitmaken hoe erg je het vindt dat die ingrediënten worden gebruikt in cosmetica. Vaak zijn er aan die ingrediënten ook fair trade-projecten verbonden die ervoor zorgen dat mensen in de Derde Wereld een job hebben én een eerlijk loon krijgen.

Geïntrigeerd door vegan cosmetica, maar je weet niet waar te beginnen? Dit is een (korte) starterslijst met merken en producten die je (makkelijk) in België vindt:

SKINCARE

• Self
• Cîme: vegan, behalve de Himalayan Balm
• Rainpharma
• Delbôve
• Sukin
• Hurraw! Balm
• Gressa Skin
• Dr. Bronner’s: grotendeels vegan
• The Body Shop: heeft een vegan selectie
• Lush: heeft een vegan selectie
• Tata Harper:  heeft een vegan selectie

MAKE-UP

• Ilia: grotendeels vegan
• Kure Bazaar
• Fra Lippo Lippie
• e.l.f.
• de make-uppenselen van Jack’s Beauty Line, & other stories en The Body Shop
• Urban Decay: heeft een vegan selectie

HAAR

• Maria Nila
• Rahua
• Paul Mitchell: het merendeel van de producten is vegan
• John Masters Organics: het merendeel van de producten is vegan
• Hair Food van Fructis Garnier
• Botanicals Fresh Care van L’Oréal Paris
• The Body Shop: heeft een vegan selectie
• Lush: heeft een vegan selectie
• Botanea van L’Oréal Professionnel lanceert binnenkort
• La Source van L’Oréal Professionnel lanceert binnenkort

VEGAN BEAUTY SHOPPEN IN EIGEN LAND

Florissana  verkoopt enkel vegan cosmetica.

Blos en Biotylab hebben een selectie vegan producten. Simpelweg de zoekterm “vegan” ingeven.

Labelchic in de Dansaertstraat biedt een selectie vegan producten aan. In april volgt er een webshop.

ENGLISH PLEASE!

Have you swapped your with insects coloured lipstick and honey facial mask yet for more animal-friendly alternatives? Vegan beauty is on the rise. But what is it all about?

For some people it’s simply a way of living, for marketeers it is a trendy word to sell (beauty) products: vegan. Some natural and (a bit) less natural cosmetic brands have been producing vegan beauty products for ages as it is part of their philosophy. Swedish haircare brand Maria Nila for instance believes “animals should not be hurt for the vanity of humans”, thus only producing vegan products.

As the vegan lifestyle is very slowly becoming less niche, more and more people start looking for vegan alternatives in their bathroom. Because they want to lead a vegan life or because they want to invest more in natural and sustainable products. (Vegan cosmetics very often are natural.) Which is why this year, you can expect more and more big beauty giants to launch vegan products. (Vegan beauty probably was one of the trending keywords on Google Search that often inspire big brands to develop new products.)

Garnier launched Hair Food this spring, a vegan haircare multitasker you can use as a conditioner, mask or leave-in treatment and that is 98% natural. L’Oréal Paris’ Botanicals Fresh Care hair products are vegan, too. Later this year, L’Oréal Professionnel is launching its very first vegan, natural professional hair colour Botanea in Belgium and its vegan haircare range La Source.

Cruelty-free and vegan ingredients 

Vegan might be trending in the beauty world but what makes a beauty product vegan? Simply put: vegan cosmetics are animal-friendly. “Vegan cosmetics have to be cruelty-free, meaning they have not been tested on animals,” says Jana Broeckx, vice-president of BE Vegan, the Belgian vegan organisation and the owner of webshop Florissana that only sells vegan beauty. “The ingredients also have to be vegan. Beeswax can be cruelty-free but it is not vegan.”

So how do you know your favourite beauty products are vegan? You can simply check the INCI list on their packaging to check whether they contain beeswax, honey, propolis or lanolin (a fatty substance, derived from sheep’s wool).  But it gets more complicated with other animal-derived ingredients. Take CI75470 for instance. That Colour Index number stands for carmine, the red pigment you get when you mash up female cochineals (tiny insects) and is often used in lipsticks.

And some ingredients like glycerin and hyaluronic acid can both be plant or animal-derived. “A lot of natural brands mention whether their ingredients are plant-derived or not.” If not, you cannot be sure. “You can always contact brands to ask whether a certain ingredient is vegan or not. Some answer, some do not. Natural brands tend to be very open about their ingredients.”

(If you are interested in the topic, PETA made a list with animal-derived ingredients you can find here.)

There are also some vegan labels you can trust. “Not all vegan labels are being controlled,” warns Broeckx. “But the Vegan Society label, a sunflower, can be trusted, just as the Cruelty Free and Vegan label with a bunny.” PETA, too, has a vegan cosmetics list (that is not always as up to date as it should be, though).

But not every vegan brand puts a vegan label on its products. Take the Belgian cosmetics brand Rainpharma for instance: it has been producing vegan skincare from the beginning but does not emphasize the vegan aspect, it just thinks it is evident.

Vegan in China 

You have checked the ingredients lists of your products and you are 100% sure your lipstick and day cream do not contain animal-derived products. But that does not necessarily mean they are cruelty-free. The EU prohibited selling cosmetics  tested on animals on 11 March 2013 but according to The Body Shop 80% of all countries worldwide still do not have any laws against the testing of cosmetics on animals. And that is where it gets complicated and a bit problematic.

Mainland China – Hong Kong is an exception – obliges animal testing on imported cosmetics. To keep the Chinese people safe, so the country claims. Due to those Chinese laws it is possible that the products of a vegan cosmetics brand have still been tested on animals by the Chinese government even though they do not contain animal-derived ingredients and have not been tested on animals by the brand itself. If a cosmetics brand sells its products in mainland China, they have been tested on animals. By the Chinese government or by the brand itself.

Which is why a true vegan will not buy vegan products by brands like Garnier or Nars or natural skincare brands that sell in China. The L’Oréal group is working with the Chinese authorities and scientists on alternative testing methods so animal testing can be completely banned in the future. The group also mentions that “non-functional” products like shampoo, body wash and make-up are no longer tested on animals in China. (You can read a bit more on the topic on its website.)

(You can read more on China and animal testing in this article. Want to stop the Chinese from testing cosmetics on animals? Sign The Body Shop’s Against Animal Testing Petition here. The brand wants to ban animal testing worldwide.)

Everybody’s vegan 

Can natural cosmetics brands be sure their ingredients are 100% cruelty-free? Yes. Isabel Coppens, one of the owners of Belgian natural skincare brand Cîme, says: “We get a certificate from our suppliers for every single ingredient we use to prove it was organically grown, is not animal-derived and was not tested on animals. That certificate comes from an external organization. Plus, a lot of our ingredients come from our own projects in Nepal so we know exactly how they have been grown and treated.”

Most vegan cosmetics are being produced by natural cosmetic brands, which is a logical step. “We produce as ecologically as possible because we are convinced that is the only way to go,” says Coppens. “Only our Himalayan balm contains cruelty-free, organic beeswax because we do not have a problem with that particular ingredient. But when we are developing new products, we do make them vegan because we do not want to exclude customers. We are currently working on a new product in which we replaced beeswax with the plant based alternative candelilla wax.”

But quite a lot of more traditional brands are vegan, too. Make-up brand Kat von D. started out with mainstream formulas but became all vegan at the end of 2016 as the American tattoo artist and owner of the brand lived a vegan life. She told Byrdie magazine that it was surprisingly easy to make the brand’s formulas vegan. “It was time-consuming, and it took energy and money, of course, but I think there aren’t enough people who are trying. I’m only making it easier for other brands to be able to follow – hopefully that’s the case. We found substitutes for carmine and other animal-based ingredients that actually outperform the animal-based ones. And they were cheaper, as far as the business aspect. For example, carmine, which is responsible for a lot of beautiful red and purple shades, we found substitutes in beets, and the payoff was way better. We were able to still match colors and find more, so it’s great. Same with beeswax. For beeswax, we have a really great synthetic replacement that was derived from sunflowers. On an environmental level, of course, it’s great. On a vanity level, it’s great – you’re still getting the same quality, if not better – and then on an ethical level, it’s amazing. If I can inspire people to be more conscious of how they vote with their dollar, that’s great. If I can inspire other brands – because we’re outselling so many big brands – it’s like, if I can do it, what’s your excuse?”

Budget brand e.l.f. is 100% vegan, too and the British Superdrug chain has its own vegan skincare and make-up range because customers kept asking after vegan products. Urban Decay, Lush and The Body Shop have quite a lot of vegan products. The Body Shop keeps using its Community Trade honey and beeswax, though: it is its commitment to trading fairly with suppliers, in exchange offering good trading practices and independence building prices. It has promised to not use lanolin and shellac in its products anymore.

Vegan cosmetics will probably not become a mainstream thing as vegan stays pretty niche. “Customers sometimes ask us whether our products are vegan but the question whether they have been tested on animals is much more important for them,” says Coppens.

That cruelty-free aspect forms a big part of vegan cosmetics but is also part of every cosmetics product sold in the EU, whether it is natural, synthetic or a mix of both.

Vegans find it evident to avoid honey and beeswax. As a regular consumer you have to ask yourself whether you really mind that those ingredients are being used in your daycream or lip balm. They are often part of fair trade projects, leading to people in Third World countries getting a job and decent wages.

You are intrigued by vegan beauty but you have no idea where to start? This is a (short) starters list with brands and products you can easily find in Belgium:

SKINCARE

• Self
• Cîme: vegan, except the Himalayan Balm
• Rainpharma
• Delbôve
• Sukin
• Hurraw! Balm
• Dr. Bronner’s: mostly vegan
• Gressa Skin
• The Body Shop: has a vegan selection
• Lush: has a vegan selection
• Tata Harper: has a vegan selection

MAKE-UP

• Ilia: mostly vegan
• Kure Bazaar
• Fra Lippo Lippie
• e.l.f.
• the make-up brushes of Jack’s Beauty Line, & other stories and The Body Shop
• Urban Decay: has a vegan selection

HAAR

• Maria Nila
• Rahua
• Paul Mitchell: mostly vegan
• John Masters Organics: mostly vegan
• Hair Food by Fructis Garnier
• Botanicals Fresh Care by L’Oréal Paris
• The Body Shop: has a vegan selection
• Lush: has a vegan selection
• Botanea van L’Oréal Professionnel launches soon
• La Source van L’Oréal Professionnel launches soon

VEGAN BEAUTY SHOPPING IN BELGIUM

Florissana  only sells vegan cosmetics.

Blos and Biotylab have a vegan selection. Simply search “vegan”.

Labelchic in the rue Dansaert in Brussels has a vegan selection. It is launching its webshop in April.

lipbalsem Self

‘Long Lasting Lip & Cheek in A Whole Lotta Rose’ (17,50 euro), Fra Lippo Lippie, via fralippolippie.com.

‘Concealer Pencil’ (24,30 euro), Jack’s Beauty Line, o.m. bij Parfuma in Antwerpen.

Maria Nila

Garnier